شگفتانگیزترین نکاتی که حتما باید درباره بتن بدونید
بتن مادهای است که بیشترین مصرف را در جهان دارد بتن مادهای است که بیش از هر ماده دیگری در جهان مورد استفاده قرار میگیرد. شاید به دلیل اینکه مواد اولیه آن یعنی شن و ماسه بطور عمده در هر نقطهای از جهان یافت میشوند. اما ممکن است جالب باشد بدانید که هر سال حدود ۲۰ میلیارد تن بتن در جهان مصرف میشود و کشور چین بزرگترین مصرفکننده بتن در جهان است که نصف مصرف جهانی بتن را به خود اختصاص داده است.
بتن و سیمان مفاهیم متفاوتی هستند در نظر گرفتن بتن و سیمان به عنوان مفاهیمی یکسان همانند در نظر گرفتن آرد و کیک به عنوان موارد یکسان است. تنها حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد از بتن سیمان است که خود آن هم بیشتر از لیم است. ۶۰ تا ۶۵ درصد بتن از موادی مانند ماسه و شن تشکیل شده و ۱۵ تا ۲۰ درصد آن آب است.
رومیان باستان طرح ساخت بتن امروزی را کامل کردند بتن طبیعتا در ۱۲ میلیون سال پیش در اسراییل شکل گرفت. مصریان باستان نیز نوعی بتن را در هرمهای جیزه مورد استفاده قرار دادند اما رومیان بودند که واقعاً در ساخت بتن حرفه ای شدند. مشهور ترین ساختمان بتنی، ساختمان بتنی پانتئون در رم است که در حدود سال ۱۲۰ میلادی ساخته شده و بزرگترین سازه تکیهگاهی بتنی در جهان است که هنوز پابرجاست.
سیمان پرتلند نامی است برگرفته از سنگ آهک با رنگ مشابه سیمان پرتلند در سال ۱۸۲۴ توسط جوزف آسپدین ابداع شد. وی با گرم کردن سنگ آهک و سنگ رس توانست یک ملات تولید کند که شبیه به سنگ آهک پرتلند معروف در شهرستان دورست در انگلستان بود. وی متوجه شد این ماده میتواند برای ساختمانسازی مورد استفاده قرار بگیرد و آن را ثبت اختراع کرد.
بتن برای تشخیص هواپیماهای دشمن در جنگ جهانی دوم به کار رفت طرح جالب توجهی بود که در آغاز جنگ جهانی دوم از بتن برای ساخت آینههای صوتی استفاده میشد تا از ورود هواپیماها هشدار دهد. ابتدا میکروفونهایی به آنها وصل میشد که حدود ۲۷ مایل را پوشش میداد.
نیروی فشاری بسیار بالا معمولا بتن توانایی فشاری در حدود ۳۰۰۰ تا ۷۰۰۰ پوند بر اینچ مربع را دارد، اگر چه ممکن است تا ۲۰۰۰۰ پوند بر اینچ مربع هم برسد. حمامهای روم، دیوار هادریان و آبراهه پون دو گار نمونههایی از سازههایی هستند که با دوام بتن ساخته شدهاند.
کلمه بتن از زبان لاتین مشتق شده است کلمه Concrete از زبان لاتین و کلمه Concretus گرفته شده که معنای تقریبی آن «در هم آمیختن» است، که با ذات بتن همخوانی دارد.
بتن در ساخت پلهای بزرگراه ها و ساختمانهای بلندمرتبه مورد استفاده قرار میگیرد تقریبا تمام پلهای بزرگراه از بتن برای ساخت زیرسازهها استفاده میکنند، چون تعمیر و نگهداری سادهتر و ارزانتر از فولاد هستند. بتن همچنان در ساخت ساختمانهای بلندمرتبه مورد استفاده قرار میگیرد. بلندترین سازه بتنی جهان برج ترامپ است که ارتفاع آن 423 متر است.
مقاومت بتن حتی پس از ماه های اول باز هم افزایش مییابد بتن تقریبا پس از 4 هفته 90 درصد از مقاومت نهایی خود را کسب میکند. با این حال مقاومت آن بر اثر تبدیل هیدروکسید کلسیم به کربنات کلسیم به دلیل جذب دیاکسید کربن پس از ماه های اول باز هم افزایش مییابد. برخی باکتریها نیز در افزایش مقاومت بتن نقش دارند.
برای ساخت بزرگترین سد جهان 16 میلیون مترمکعب سیمان مصرف شد سد سهدره در استان هوبی چین بزرگترین سد بتنی جهان است که برای ساخت آن تقریبا میلیون مترمکعب سیمان در سال در طول 17 سال ساخت آن مصرف شد.